-
1 кечкенә
прил.1) в разн. знач. ма́ленький, небольшо́йкечкенә таш кисәге — ма́ленький кусо́чек ка́мня
кечкенә төркем — небольша́я гру́ппа
кечкенә хикәяләр — ма́ленькие расска́зы
2) ма́ленький, незначи́тельный, небольшо́й; несерьёзныйкечкенә авария — незначи́тельная ава́рия
кечкенә рольләр — ма́ленькие ро́ли
кечкенә генә үтенеч — небольша́я про́сьба
3) ма́лый, малоле́тний || ма́лый; малы́шкечкенә балалар — ма́лые де́ти
синең кечкенәң нишли? — что де́лает твой малы́ш?
кечкенәләргә игътибарлы булу — быть внима́тельным к малыша́м
4) перен. ма́ленький, ме́лкийкечкенә кешеләр — ма́ленькие лю́ди
5) перед сущ. придает им уменьш. знач.кечкенә арба — теле́жка
кечкенә бакча — са́дик
кечкенә урындык — сту́льчик
6) в сложн. сл. переводится компонентами мало-, мелко-кечкенә буйлы (гәүдәле) — малоро́слый
кечкенә үлчәүле — маломе́рный || маломе́рка
кечкенә калибрлы — мелкокали́берный
7) в функ. сказ. мал (только в кратк. ф.) у́зок, те́сенсандалиләр кечкенә булды — санда́лии оказа́лись малы́
бүрек кечкенә — ша́пка мала́
-
2 зур
1. прил.1)а) большо́й, кру́пный, огро́мныйзур бәхет — огро́мное сча́стье
зур язучы — кру́пный писа́тель
зур совхоз җитәкчесе — руководи́тель кру́пного совхо́за
зур канәгатьләнү хисе — чу́вство большо́го удовлетворе́ния
б) большо́й ( выше нормального), ро́слый; кру́пный, гру́зный (о человеке, детях, животных)зур гәүдәсе белән — свое́й ро́слой фигу́рой
в) большо́й, кру́пный (доход, расход, налог, отряд, класс и т. д.), значи́тельный, соли́дныйзур акча бәрабәренә — за больши́е де́ньги
зур зыян — большо́й уще́рб
г) большо́й, объёмистый, вмести́тельныйзур сумка — вмести́тельная су́мка
д) большо́й, си́льныйколлективныц зур йогынтысы — си́льное влия́ние коллекти́ва
зур игътибар белән күзәтү — следи́ть с больши́м внима́нием
2)а) большо́й, взро́слый, подро́сший ( о ребёнке)нинди зур улыгыз бар икән! — како́й у вас большо́й сын!
б) ста́рший ( по возрасту)зур кызы — ста́ршая дочь
зур оныгы өйләнгәнче яшәде — жил до тех по́р, пока́ ста́рший внук не жени́лся
в) в знач. сущ. зурлар взро́слые; ста́ршиекечкенәм мәктәптә, зурлары эштә — мла́дший в шко́ле, а ста́ршие на рабо́те
зур лар янында тыйнак булу — вести́ себя́ при взро́слых скро́мно
3) в сочет. со сл. на -лы,-ле больше-, крупно-, много-, широко-, высоко-; -стый, -атыйзур масштаблы — широкомасшта́бный
зур аяклы — большено́гий
зур күзле — большегла́зый, глаза́стый
зур колаклы — уша́стый
зур борынлы — носа́тый
зур габаритлы — крупногабари́тный; большегабари́тный
зур күләмле — объёмис-тый, объёмный
2. нареч.зур күкрәкле — большегру́дая
1) широко́ ( открывать рот), кру́пнозур атлау, зур атлап бару — идти́ кру́пным ша́гом
2) бо́льше, кру́пнозур кисү — отре́зать большо́й кусо́к
3) мно́го, премно́гомин синең алда зур бурычлы(мын) — тебе́ премно́го обя́зан я
•- зур гәүдәле
- зур кара тукран
- зур кисәк
- зур кәлтә елан
- зур сөяк••зур кылану (зур тоту) — ва́жничать, вести́ себя́ ва́жно
зур урындагы (зур урындагы кеше) — высокопоста́вленное лицо́
зур үкенечкә каршы (зур бәхетсезлеккә каршы) — вводн. сл. к вели́кому сожале́нию (несча́стью)
зур юлга чыгу — в разн. знач. вы́йти на большу́ю доро́гу
зурга санау (зурга кую; үзен зурга санау; үзен зурга кую) — ва́жничать, напуска́ть на себя́ ва́жность, мнить о себе́ мно́го (высоко́), быть о себе́ высо́кого мне́ния (вообража́ть)
зурга тотыну — бра́ться за большо́е де́ло
- зур алузурдан кубучы (зурдан кубарга яратучы) — гигантома́н
- зур үсү
- зурга җибәрү
- зурга китү
- зурга санау
- зурдан башлау
- зурдан җибәрү
- зурдан кубу
См. также в других словарях:
брошюра — Кечкенә күләмле (өч табактан артмаган) басма әсәр (төпләнмичә генә эшләнгән китапчык) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пикнометр — Кечкенә күләмле каты җисемнәрнең һәм сыеклыкларның чагыштырма авырлыгын үлчи торган прибор … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
юмореска — Кечкенә күләмле юмористик әдәби яки музыкаль әсәр, юмористик парча … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
миниатюра — 1. Кечкенә күләмле буяулы рәсем яки иске кулъязмада, китапта бизәкләп язылган баш хәреф 2. Оста һәм нәфис итеп ясалган кечкенә картина яки портрет 3. Кечкенә күләмле әдәби яки музыкаль әсәр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вак — с. 1. Күләме, зурлыгы ягыннан кечкенә; киресе: эре 2. Яшь, кечкенә (балалар тур.). и. Яшь, кечкенә бала 3. Кечкенә күләмле бериш, бертөрле кисәкләрдән торган. и. Кирпеч, печән, агач кебекләрнең вакланган, уалган оны, чүбе, тузаны печән вагы 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
блокнот — Битләре ертып, өзеп алына торган, кечкенә күләмле язу дәфтәре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
көлке — 1. Көлдерә торган, кызык күренеш, вакыйга, хәл. с. Көлдерә торган 2. Көлү, көлешү 3. иск. кит. Кечкенә күләмле юмористик яки сатирик әсәр; комедия … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лилипут — 1. Буе нормаль булмаган бик кыска кеше, кәрлә 2. күч. Игътибарга лаек булмаган, әһәмиятсез кеше тур. 3. күч. Бик кечкенә күләмле әйбер тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
нәсер — Эмоциональлеге, ритмлылыгы белән шигъри сөйләмгә якын торган, кечкенә күләмле һәм лирик патетик характердагы чәчмә прозаик әсәр. Проза … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
очерк — 1. Реаль тормышта булган вакыйгаларны, анда катнашкан кешеләрне үзгәртмичә сүрәтли торган кечкенә күләмле әдәби әсәр 2. ОЧЕРКЛАР – Үзара бәйләнешле берничә мәсьәләгә карган тикшеренүләрне эченә алган фәнни хезмәт исеме … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
портатив — с. Кечкенә күләмле, йөртергә уңай; кулда йөртмәле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
